ABSDF ၏ မ်ဳိးဆက္ကိစၥ ေဆြးေႏြးခ်က္

“ပါရမီသက္ကုန္သြားလွ်င္ ပညာသက္ျဖင့္ ဆက္ရမည္” ဟူေသာ စကားရပ္ကို ၾကားဖူးသည္။ မကဒတ၏ လက္ရွိအေျခအေနသည္လည္း ထိုအတိုင္းပင္။ ဤေနရာတြင္ “ပါရမီသက္” ဆိုသည္မွာ ၁၃၅၀ ျပည့္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုကို ရည္ညြန္းျခင္းျဖစ္သည္။ “ရွစ္ေလးလံုး - ပါရမီသက္” အစား “က်ဳိးစားအားထုတ္မႈ - ပညာသက္” ျဖင့္ ဆက္ရမည့္ အေျခအေနအခ်ိန္အခါသို႕ ဆိုက္ေရာက္လာၿပီဟု သံုးသပ္ယူဆသည္။ “ပညာသက္” ဘာျဖစ္သင့္သနည္း။ ထိုသည္ကို ဗမာျပည္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔အစည္းမ်ား (အထူးသျဖင့္ ဗကသ) တိုက္ပြဲစဥ္ဆက္၊ သမိုင္းအစဥ္အလာမ်ားႏွင့္အညီ ရွာေဖြရမည္ျဖစ္သည္။
ဦးစြာ ယေန႔ေရာက္ရွိေနသည့္ တပ္ဦး၏ မ်ုဳိးဆက္လကၡဏာအား ေဆြးေႏြးပါမည္။ မ်ဳိးဆက္တြက္ခ်က္မႈ ႏွစ္ကာလအရ အႏွစ္ ၂၀ လွ်င္ မ်ဳိးဆက္တဆက္ျဖစ္သည္။ မကဒတသည္ ၂၀၀၈ သို႔ေရာက္ေသာအခါ မ်ဳိးဆက္တဆက္သို႔ ကူးေျပာင္းသြားၿပီျဖစ္သည္။ မကဒတ ပထမမ်ဳိးဆက္ႏွင့္ မကဒတ ဒုတိယမ်ဳိးဆက္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ထိုမ်ဳိးဆက္ ၂ ခုသည္ သီးျခားလကၡဏာမ်ားကိုယ္စီ ရွိေနၾကသည့္ မ်ဳိးဆက္မ်ားျဖစ္သည္။ ထိုသီးျခားလကၡဏာမ်ားအား ေဆြးေႏြးပါမည္။
- ပထမမ်ဳိးဆက္သည္ တခြင္တျပင္လံုး လကၡဏာအရ ၂၀ ရာစု၏ ေနာက္ဆံုးမ်ဳိးဆက္ျဖစ္သည္။
- ဒုတိယမ်ဳိးဆက္သည္ တခြင္တျပင္လံုး လကၡဏာအရ ၂၁ ရာစု၏ ပထမဦးဆံုးမ်ဳိးဆက္ျဖစ္သည္။
- ပထမမ်ဳိးဆက္သည္ ၁၃၅၀ ျပည့္ အေရးေတာ္ပံုႀကီးမွ တိုက္႐ိုက္ထြက္ေပၚလာသည့္ အင္အားစု ျဖစ္သည္။
- ဒုတိယမ်ဳိးဆက္သည္ ၁၃၅၀ ျပည့္ အေရးေတာ္ပံုႀကီးအား ပထမမ်ဳိးဆက္ႏွင္အတူဆက္ခံလိုက္ပါၿပီး ပထမမ်ဳိးဆက္၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ေတာ္လွန္သည့္ ႏုိင္ငံေရးတာ၀န္မ်ား ထမ္းေဆာင္္ ခဲ့ၾကသည့္ အင္အားစု ျဖစ္သည္။
- ပထမမ်ဳိးဆက္သည္ ၁၃၅၀ ျပည့္ အေရးေတာ္ပံုႀကီး၏ “ေကာင္းေမြ (ပါရမီသက္)” အားလံုး (လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ နယ္ေျမ၊ လက္နက္၊ တပ္ အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္သည့္ အင္အား၊ ၉၀ - ေမ ေ႐ြးေကာက္ပြဲရလာဒ္) ကို လက္ခံရယူၿပီး ေတာ္လွန္သည့္ ႏုိင္ငံေရးတာ၀န္မ်ား ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရခဲ့သည့္ အင္အားစုျဖစ္သည္။
- ဒုတိယမ်ဳိးဆက္သည္ ေကာင္းေမြ (ပါရမီသက္) အႂကြင္းအက်န္မ်ားကိုသာ လက္ခံရယူႏုိင္မည္ ျဖစ္ၿပီး ဆိုးေမြမ်ား (ဥပမာ - အၾကမ္းမဖက္ေရးအပါအ၀င္ တိုက္လို႔မရရင္ သူ႕ေအာက္ကို၀င္လုပ္ ဆိုသည့္အေလွ်ာ့ေပးေရးအေတြးအေခၚမ်ား၊ အင္အား ကိုယ္ေရစစ္မႈ) ကိုသာ လက္ခံရယူႏုိင္မည္ ျဖစ္ၿပီး “အားထုတ္မႈ - ပညာသက္” ျဖင့္ ေတာ္လွန္သည့္ႏုိင္ငံေရးက်န္းမာမႈကို ဆက္ရမည့္သူမ်ား ျဖစ္သည္။
- ပထမမ်ဳိးဆက္သည္ ႏုိင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းႏုိင္မႈမရွိပဲ စစ္အုပ္စုအျဖစ္ ေျဗာင္ ရပ္တည္ေနရသည့္ ရန္သူႏွင့္ အေျခခံဥပေဒမရွိပဲ အစိုးရလုပ္ေနရသည့္ ရန္သူအား ႏုိင္ငံေရးအသာ စီးျဖင့္ ေတာ္လွန္သည့္ႏုိင္ငံေရးတာ၀န္မ်ား ထမ္းေဆာင္ခြင့္ရခဲ့သူမ်ားျဖစ္သည္။
- ဒုတိယမ်ဳိးဆက္သည္ စစ္အုပ္စုမွစိတ္ႀကိဳက္ေရးစြဲထားသည့္ အေျခခံဥပေဒ အတည္ျပဳႏုိင္ခဲ့ၿပီး အေျခအေနႏွင့္ စစ္ဗိုလ္တမတ္သားပါလီမန္ျဖင့္ တရား၀င္အစိုးရလုပ္မည့္ရန္သူအား ႏုိင္ငံေရး ဗလံုးဗေထြးအေျခအေနျဖင့္ ေတာ္လွန္သည့္ႏုိင္ငံေရးတာ၀န္မ်ားအား ထမ္းေဆာင္ရမည့္ သူမ်ား ျဖစ္သည္။
- ပထမမ်ဳိးဆက္သည္ ႏုိင္ငံတကာ အေျခအေနအရ လူအခြင့္အေရး၊ အၾကမ္းမဖက္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရး … စသည္မ်ားကို သြင္းကုန္အျဖစ္တင္သြင္းေနသည့္ ကမၻာ့အေျခအေနတြင္ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ခဲ့ရသည့္ အင္အားစုျဖစ္သည္။
(ဤေနရာတြင္ အလွ်င္းသင့္သျဖင့္ အႏွစ္ ၂၀ ကာလ တပ္ဦးအတြင္း ေပးခဲ့သည္ ႏုိင္ငံေရးသင္တန္း အမ်ဳိးအစားမ်ားအား မိမိသိမီသေလာက္ တင္ျပသြားပါမည္ …
- အေမရိကန္သံတမန္ဂု႐ုႀကီး ကစ္ဆင္းဂ်ား၏ နာမည္ေက်ာ္ လြန္းျပန္ သံတမန္နည္းနာသင္တန္း၊
- အၾကမ္းမဖက္ႏုိင္ငံေရးအန္တုမႈ (PD) သင္တန္း
- လူ႔အခြင့္အေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ အေျခခံဥပေဒ၊ ဖက္ဒရယ္သတန္း
- သတင္းေထာက္သင္တန္း
- သံတမန္ေရးသင္တန္း၊ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈသင္တန္း
- ပဋိပကၡ ညႇိႏွဳိင္းအေျဖရွာျခင္းသင္တန္း
- လူထုအဓိက လူ႔အဖြဲ႔အစည္းသင္တန္း
- (CO) သင္တန္း … စသည္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို အားမေပးသည့္ အေတြးအေခၚ အခင္းအက်င္းကို ဖန္တီးေပးမည့္ ႏုိင္ငံေရးသင္တန္းမ်ားကိုသာ ေတြ႔ရမည္ျဖစ္သည္။)
- ဒုတိယမ်ဳိးဆက္သည္ ႏုိင္ငံတကာအေျခအေနအရ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရး စစ္ပြဲအား သြင္းကုန္အျဖစ္တင္သြင္းေနသည့္ ကမၻာ့အေျခအေနေအာက္တြင္ ေတာ္လွန္သည့္ ႏုိင္ငံေရးတာ၀န္မ်ားအား ထမ္းေဆာင္ရမည့္ အင္အားစုျဖစ္သည္။
(ဤေနရာတြင္ အလွ်င္းသင့္သျဖင့္ ထိုကမၻာ့အခင္းအက်င္းမွ ဖန္တီးလိုက္သည့္ ထင္ရွားထူးျခား သည့္ ႏုိင္ငံတကာ အေျခအေနအား မိမိသိမီသမွ် တင္ျပပါမည္။
- “ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးစစ္ပြဲတြင္ ၾကားမရွိ ရန္သူႏုိင္ငံႏွင့္ မိတ္ေဆြႏုိင္ငံ သာရွိသည္” ဟူေသာ ႏုိင္ငံတကာတည္ၿငိမ္ေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္သည့္ ေပၚလစီအား အေမရိကန္မွ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာျခင္း
- အာဖဂန္နစၥတန္ကို က်ဴးေက်ာ္စစ္ဆင္ႏႊဲ၍ သိမ္းပိုက္ျခင္း
- မိစၦာ၀န္႐ိုးစြန္း ၃ ႏုိင္ငံ စာရင္းအား တင္သြင္း ေၾကညာျခင္း
- အီရတ္ႏုိင္ငံအား က်ဴးေက်ာ္စစ္ဆင္ႏႊဲ၍ သိမ္းပိုက္ျခင္း
- ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံ စစ္အာဏာသိမ္းပြဲအား အေမရိကန္မွ ေထာက္ခံလိုက္ျခင္း
- ထိုင္းအာဏာသိမ္းပြဲအား အေမရိကန္မွကန္႔ကြက္မႈမျပဳျခင္း …စသည့္ ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ႏွင့္ အၾကမ္းမဖက္ေရးစံမ်ားမွ ခြဲထြက္လာသည့္ အခင္းအက်င္းမ်ားကို ေတြ႔ရမည္ ျဖစ္သည္။)
- ပထမမ်ဳိးဆက္သည္ စစ္ေအးလြန္ေခတ္တြင္ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ခဲ့ရသည့္ အင္အားစုျဖစ္သည္။
- ဒုတိယမ်ဳိးဆက္သည္ ဒုတိယစစ္ေအးေခတ္ (၂၀၀၅ - ကစ္ဆင္းဂ်ား၏ စာအုပ္တြင္ “ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရး၏ ဗဟိုဆြဲအားသည္ အတၱလန္တစ္မွ ပစိဖိတ္သို႔ ေ႐ႊ႕လာၿပီ”ဟု ေရသားခဲ့ၿပီး ကတည္းက စတင္ခ့ဲသည္။ နာဂစ္တြင္ အေမရိကန္စစ္သေဘၤာမ်ား ပင္လယ္၀ေရာက္မွ ျပန္ထြက္သြားျခင္းသည္ ထိုအေျခအေန၏ ေဖၚျပခ်က္ျဖစ္သည္။) တြင္ ေတာ္လွန္သည့္ ႏုိင္ငံေရး တာ၀န္မ်ားထမ္းေဆာင္ရမည့္ အင္အားစုျဖစ္သည္။
- ပထမမ်ဳိးဆက္သည္ ႏုိင္ငံတကာသံတမန္ေရးတိုက္ပြဲကို အားျပဳခဲ့သည့္ အင္အားစုျဖစ္သည္။
- ဒုတိယမ်ဳိးဆက္သည္ ျပည္တြင္းလူထုကိုမွီခိုကာ ေတာ္လွန္စစ္ႏြဲရမည့္ အင္အားစုျဖစ္သည္။
- ပထမမ်ဳိးဆက္သည္ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုႏွင့္ စတင္ခဲ့ၿပီး ေ႐ႊ၀ါေရာင္အေႂကြးျဖင့္ အဆံုးသတ္ခဲ့ရသည့္ အင္အားစုျဖစ္သည္။
- ဒုတိယမ်ဳိးဆက္သည္ ေ႐ႊ၀ါေရာင္အေႂကြးျဖင့္ ေတာ္လွန္သည့္ႏုိင္ငံေရးတာ၀န္မ်ားကို စတင္ ထမ္းေဆာင္ရမည့္ မ်ဳိးဆက္ျဖစ္သည္။
ဤသည္မ်ားသည္ မ်ဳိးဆက္ ၂ ဆက္၏ အေျခခံကြဲျပားသည့္ ၾကင္အင္လကၡဏာမ်ားျဖစ္သည္။

ညိဳထက္ (လမ္းသစ္ဦး)